27 I 1940 zmarł Izaak Babel

"Polacy weszli do miasta na 3 dni, pogrom Żydów, obrzynali brody, jak zwykle, potem zebrali na rynku czterdziestu pięciu Żydów, zapędzili do rzeźni, tortury", (…) "Co za idiotyzm. Polacy musieli zwariować, sami siebie tym gubią" – to nie jest fragment głośnej i komentowanej wszędzie książki Grossa „Strach", to jest fragment książki, która właśnie ukazała się kolejny raz po polsku, zapisków Izaaka Babla z wojennej kampanii 1920 roku – „Dziennik 1920”.

Żeby być sprawiedliwym, trzeba napisać, że na kartach prowadzonego w tajemnicy dziennika znajdują się także opisy podziwu dla toczących z armią Budionnego wojnę Polaków; "Chotyń 28 lipca - Polski pułk cztery razy składał broń i znów za nią chwytał, gdy rzucono się na nich z pałaszami", i opisy zachwytu dla znalezionych w wojennych ruinach śladów polskiej kultury.

Tłumacz „Dziennika”, Jerzy Pomianowski pisze o książce; ”Nie wątpię, że "Dziennik 1920" przyciągnie szczególną uwagę czytelnika. [...] Jego dominantą jest zgroza i rozczarowanie. Zgroza w obliczu okrucieństw wojny i deprawacji, którą wojna szerzy. Rozczarowanie - do jej wyzwoleńczych celów.”

„Dziennik” Babla stanowi lekturę wyjątkową. Powstał nie po to by oceniać, ale po to, by ukazywać. W szczególny sposób ukazuje dzikość, którą w ludziach wyzwala wojna. 
„Dzikość tej hordy, która spadła 1920 roku na Polskę i która sama sobie wydawała się potworną straszliwą karykaturą swobody, karykaturą wolności” – pisze o tym Jerzy Pomianowski.

Jakie mogą być owoce rewolucji niesionej na bagnecie? Babel nie ma wątpliwości; „Idziemy na rozdobędę”.

Zapiski z dziennika posłużyły Bablowi do napisania opowiadań, które ukazały się pod tytułem „Armia konna”. W dzienniku widać tworzywo, w opowiadaniach zaś kunszt pisarza, sztukę, dzieło. Prozę, która mówi o „najznakomitszym prozaiku, przynajmniej w dyscyplinie krótkiego opowiadania, najznakomitszym mistrzu tego trudnego gatunku w tym wieku.” (słowa tłumacza)

Ilia Erenburg napisał o nim; „dostrzegał to, czego inni nie dostrzegali, kiedy mówił, głos jego zadziwiał.(…) Babel starał się pokazywać człowieka, a nie opowiadać o nim”.  

Aresztowany na podstawie fałszywych zarzutów, rozstrzelany w 1940 r., zrehabilitowany 15 lat później.