Używamy cookies i podobnych technologii m.in. w celach: świadczenia usług, reklamy, statystyk. Koszystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że będą one umieszczane na Twoim urządzeniu końcowym. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia.
Zamknij

Arsenał


29 II 1932 urodził się Józef Ratajczak

29 II 1932 urodził się Józef Ratajczak

Pierwszą jego książkę chwalił Przyboś, ale poezja była tylko jedną z dróg, którymi rozwijała się jego twórczość – inną była proza.Pisał opowiadania, powieści (np napisaną  ok. roku 1969 powieść „Węzeł” (wydana w 1996), przynoszącą zbiorowy portret Polaków lat 50., czy  niezwykłej urody zmitologizowaną opowieść o dzieciństwie „Gniazdo na chmurze".

Był pisarzem wszechstronnym; "...jak już się pisze, to trudno pisać same wiersze - twierdził. - Bo ludzie przeżywają rzeczy, przeżywają historie, które przekraczają wiersz i wtedy chce się sięgnąć po pióro...". Zadomowiony w literaturze pięknej nie gardził gatunkami mniejszymi: dziennikarstwem i publicystyką, sztuką  krytyczną, pracą naukową, pisał dla sceny, tworzył dla radia, tłumaczył z języków obcych.

Plon tej wszechstronnej twórczości to  kilkanaście tomików poetyckich, kilka ważnych i interesujących powieści, opowiadania, książki dla dzieci, piosenki, tłumaczenia, eseje, rozprawy historyczno-i teoretyczno-literackie oraz teatralne, reportaże literackie,  słuchowiska, utwory sceniczne, adaptacje, niezliczone recenzje, artykuły, felietony i reportaże publikowane w codziennej prasie.  Poznańscy czytelnicy  jego drobniejsze prace znają bardzo dobrze; czytali je swego czasu  w stałych  rubrykach  "Głosu Wielkopolskiego" i "Gazety Wyborczej".
 
Choć wypowiadał się ze znawstwem i olbrzymią wrażliwością o wszystkich gatunkach, największą czułością darzył poezję; - "Poezja jest dla mnie podstawowym źródłem wszystkich poczynań twórczych - mówił - Nawet w tych, w których jest ona najmniej widoczna, czy na pozór nieobecna. Jest nie tyle jednak sposobem na bycie, co sposobem na życie, sposobem na uczestnictwo i obecność w wydarzeniach współczesnych (…)Do każdego z tych wierszy mógłbym dołączyć bardzo osobisty i głęboko przeżyty odsyłacz do rzeczywistości ".

Pani Regina Kurewicz, która jest autorką bardzo obszernego biogramu pisarza przygotowanego dla Biblioteki Raczyńskich, (jej pracy nasza kartka z kalendarza wiele zawdzięcza), zwróciła także uwagę na znajomość autora „Ziarenka maku” z mieszkającą w Poznaniu Kazimierą Iłłakowiczówną (pisaliśmy o poetce w naszym kalendarium 16 II), na to, że  życiu i twórczości poetki poświęcił liczne artykuły, szkice i wspomnienia, że jej listy i wiersze zebrał w książce Lekcje u Iłłakowiczówny, że dokonał też wyboru tekstów i napisał wstęp do książki z jej wierszami pt. Poezje, że napisał  obszerne i wnikliwe studium zatytułowane Twarze Iłły, które dziś czytać można w książce K. Iłłakowiczówna: Poezje zebrane, 1-4

Słowo trzeba powiedzieć także o poezji dla dzieci, Józef Ratajczak był bowiem jednym z najwybitniejszych poetów dla dzieci, poetą, który wypracował swą własną oryginalną koncepcję poezji dla dzieci, w której dominowało partnerstwo dziecka i dorosłego. Jego twórczość należy do najlepszych tradycji pisania dla młodego czytelnika, do nurtu wyznaczanego nazwiskami Lenartowicza, Konopnickiej, Szelburg-Zarembiny. Jego wiersze wyróżniają się ciepłym, rodzinnym  nastrojem,  pokorą podmiotu lirycznego, który przepełniony jest  wiarą w istnienie innego lepszego świata.

Czym może być pisanie o dzieciach i dla dzieci pokazuje już choćby obecna w księgarniach ksiązka „Cześć Tato" - pełen humoru i ciepła niepublikowany dotąd pamiętnik poety, którego życie przewróciło się do góry nogami z chwilą urodzin syna.

Był jednym z tych nielicznych poetów i ludzi, który potrafił napisać ciepło i bez zbędnych sentymentów o pożegnaniu dzieciństwa, jak w wierszu "Pożegnanie baśni":

Jeśli już zaczniesz
wszystko widzieć wyraźnie,
blask od cienia
odróżnisz
odejdą baśnie,
by nigdy nie wrócić.
Zwierzęta mówić przestaną,
czary odlecą z przedmiotów,
wieloryb się zmieni w butelkę tranu,
a słońce w kroplę potu.

Copyright by Arsenał 2022

code by Software house Cogitech