18 III 1314 zmarł Jacques de Molay

Był ostatnim wielkim mistrzem zakonu Templariuszy. Wiedza o nim może i mijałaby dziś bez większego echa , gdyby nie prawdziwy renesans zainteresowania zakonem spowodowany książkami Dana Browna ; „Anioły i demony”, „Kod Leonarda da Vinci”.

Na temat zakonu powstała już cała biblioteka książek, ale tylko niewielu  z nich    udało się wyminąć gładko rafy sensacyjności, tajemniczości, skomplikowanej i owocującej licznymi interpretacjami mitologii i zwykłego czarowania czytelnika pożałowania godną wiedzą tajemną.

Najłatwiej pisze się czarną historię, więc na Templariuszy także sporo  czerni wylano .Pisano o nich tak , jak  podczas toczącego się przed obliczem króla Francji Filipa IV Pięknego procesu  mówiono o mistrzu zakonu ; heretycy,  czciciele i praktycy  magii i czarów, homoseksualiści, dzieciobójcy, zaprzańcy Chrystusa, czciciele  demona o imieniu Baphomet. Katalog był znacznie dłuższy i łatwo go sobie wyobrazić czytając i dzisiejsze gazety; niektóre rzeczy są bowiem niezmienne pod słońcem i do tych należy wyjątkowa łatwość rzucania oszczerstw . Zestaw przeciwko Templariuszom to była klasyka gatunku ; „piękna” i gładko przez wiernych poddanych Filipa Pięknego  przełknięta ; któż by tam sprawdzał  i dociekał w tym gorącym czasie, że sam święty Bernard   wystawił rycerzom Chrystusa nieco inne świadectwo ;
„Niechętni są wszelkim przesadom, zarówno w jedzeniu , jak i w ubraniu , a starają się tylko o rzeczy konieczne”.

Czym się  rycerze – zakonnicy narazili potężnemu królowi przeczytać można w dwu co najmniej ciekawych książkach ; „Templariusze-tajemni strażnicy grobu Chrystusa” i „Templariusze w sercu wypraw krzyżowych „ .
Dowody winy , jak zawsze w takich przypadkach , zgrabnie spreparowano,  a przyznawanie się do zarzucanych czynów , delikatnie mówiąc, wymuszano. Znane są zeznania torturowanych zakonników ;  żelazne trzewiki i dławiące obręcze na początek , ogień i łamanie kości   na koniec. Trudno się dziwić więc, że niektórzy komunikowali sędziom; „przyznam się pod przysięgą, że zabiłem Boga”.

Zbigniew Herbert w eseju z tomu „Barbarzyńca w ogrodzie” pisze o Templariuszach z sympatią , czyniąc ich przedstawicielami licznej  grupy ludzi , którzy  na przestrzeni dziejów  stanowili narzędzie doskonalenia aparatu władzy .   

Dzieje zakonu mogą być lekcją odczytywaną rozmaicie ( wystarczy rzucić okiem na półki księgarń ) , w roku Herbertowskim jednak, lekcji czytanej przez Herberta przyglądajmy się uważniej : w erze doniesień o traktowaniu więźniów w Guantanamo  i Abu Gharbi wybrzmiewa  bowiem  niebezpiecznie aktualnie.