2 VII 1877 urodził się Hermann Hesse

Kiedy w 1946 roku, szwedzka Akademia przyznawała literacka Nagrodę Nobla, w uzasadnieniu napisano, że przyznano nagrodę za szlachetnie podniosłą i różnorodną poezję, która zawsze wyróżniała się świeżością natchnienia i rzadko spotykaną czystością ducha. Dodatkowo, według jednego z najwybitniejszych pisarzy niemieckich, Tomasza Manna, twórczość literacka tego laureata należy „do szczytowych i najczystszych dokonań naszej epoki”. Niejako potwierdzeniem takiej oceny jest pewna, krążąca w świecie literackim od kilkudzesieciu lat, anegdota. Otóż, krytyk literacki Otton Basler przyja?nił się z oboma pisarzami (Mannem oraz naszym laureatem, czyli Hermannem Hesse). Kiedy w 1950 roku Tomasz Mann stanął u progu jego drzwi, Basler przywitał go cytatem z Schillera: „Oto gość dostojny i drogi, lepszy odeń progu tego nie przestąpił”. Tomasz Mann zdumiony cofnął nogę ze stopnia i odrzekł: „Ależ drogi przyjacielu, czy niedawno nie był u pana Hermann Hesse?” „Owszem – odparł Basler – ale wszedł do domu od drugiej strony”. „Ach, tak” - uśmiechnął się Tomasz Mann i ochoczo przekroczył próg. Uznanie w żadnym wypadku nie było jedostronne, przotyczmy fragment z listu Hermanna Hessego do Manna: „Gdyby jednak Pan, mój przyjacielu, miał wcześniej ode mnie „pożegnać się z doczesnością” (piękne wyrażenie, które wszak właśnie znaczy tyle co sławić przemijalność), nie mógłbym zdobyć się na słowa pożegnania ani błogosławieństwa, lecz po prostu milczałbym w wielkim smutku”.

Literacka dewiza Hessego, która przenika całe jego dzieło, aż do najzwyklejszego prostego zdania, brzmi: „Aby urzeczywistnić to, co możliwe, trzeba wciąż próbować niemożliwości”. I to zdanie chyba najlepiej charakteryzuje twórczość Hesse'go, będącą ciągłą próbą urzeczywistniania niemożlwości. Jak to rozumieć? Choćby tak (zastrzegając, że jest to tylko jedno z możliwych rozmień): postacie jego opowiadań i powieści, poczynając od zniechęconego cywilizacją tytułowego bohatera powieści „Peter Camenzind” (na marginesie - ulubionej książki Freuda), a kończąc choćby na „Wilku stepowym”, nie są bohaterami maszerujacymi w zwycięskim pochodzie ponad sferą, z której pochodzą, lecz są samotnikami, broniącymi swojej indywidualności i próbującymi wygrać samych siebie w niemożliwej walce ze społeczeństwem. Jak czytamy w powieści „Demian”:

„Prawdziwe powołanie każdego polega tylko na jednym: na odnalezieniu siebie samego