18 VI 1928 zmarł Roald Amundsen

Próbował zdobyć biegun północny – nie udało się. Spróbował – kilka lat pó?niej -  na południu – tym  razem z sukcesem – był pierwszym człowiekiem, który dotarł do bieguna południowego. Opis tej wyprawy, jej szczegóły,(ludzie, psy, temperatura, wiatr, zapasy, wytyczanie nowej trasy, pośpiech )  dociekliwy czytelnik znajdzie w książce Amundsena „Moje życie polarnika „

Słowo „wyprawa”, nie oddaje w pełni tego doświadczenia -  to był wyścig. Równolegle do bieguna zmierzał  Scott. Gdyby obu wyprawom towarzyszyli , jak modnie jest to czynić dziś , reporterzy , którzy nadawaliby bezpośrednie relacje z przebiegu zmagań polarników,  wyścig rozpalałby wielkie emocje  widzów, albo czytelników gazet. Ale zmagania odbywały się w medialnej ciszy ; pokonywanie odległości, zimna i strachu nie miało błyskotliwej oprawy . Wszystko rozgrywało się w śmiertelnym serio – dosłownie, ponieważ Scott przypłacił wyścig życiem (znaleziono przy nim dziennik z  ostatnimi słowami: „śmierć nie może być już daleko. Szkoda, ale nie sądzę, abym mógł jeszcze dalej pisać.”

Warte studiowania są dzienniki polarników, bo  ,poza wszystkim , są  zapisem zmagania się człowieka z sytuacją ekstremalną ( mówił o tym także nasz zdobywca obu biegunów – Marek Kamiński, prowadzący własny dziennik  - patrz „Moje bieguny” ) .

Taki dziennik przynosi czasem  zapis doświadczenia wymykającego się racjonalnemu wytłumaczeniu, i być może poza wyzwaniem sportowym,poszukiwanie takiego doświadczenia jest racją , dla której podejmuje się wyprawy w rodzaju tej Amundsena czy innych .

Wyprawy Amundsena i Scotta na biegun południowy poprzedziła wyprawa Shackeltona, i prawdopodobnie podczas tej wyprawy miało miejsce zdarzenie opisane przez podróżnika: „ Gdy wstecz spoglądam na owe dni, nie mam wątpliwości , że prowadziła nas Opatrzność, nie tylko przez śniegowe pola, ale i przez białe od burz morze dzielące Wyspę Słoniową od naszego punktu lądowania. (…) Wiem, że w toku owego długiego a męczeńskiego trzydziestosześciogodzinnego marszu poprzez nienazwane góry i lodowce Płd. Georgii wydawało mi się często, że jest nas czterech, a nie trzech . Nic o tym nie mówiłem do moich towarzyszy, ale potem Worsley powiedział do mnie; ‘Kierowniku , miałem dziwne uczucie, że szedł z nami ktoś jeszcze ‘ „.
 
Czy Amundsenowi znane były te zapisy ? Nie wiemy, ale warto szukać podobnych w jego książce .

Znane zaś na pewno były  Eliotowi , który umieścił  w poemacie „Ziema jałowa „ fragment dziwny, niepokojący , tajemniczy – wywiedziony z pewnością z tych zapisków i fragment , który warto porównać  z zapisem Ewangelii wg św. Łukasza 24; 13- 17:
 
„ Kto jest ten trzeci, który zawsze wędruje przy tobie?

Kiedy liczę , jesteśmy tylko ja i ty,

Ale kiedy popatrzę tam na białą drogę ,

Jest jeszcze zawsze ktoś kto idzie przy tobie,

Owinięty w brązowy płaszcz, w kapturze,

Nie wiem, mężczyzna, czy może kobieta

 - Kim jest ten, który idzie tam , gdzie ja i ty” „.