Używamy cookies i podobnych technologii m.in. w celach: świadczenia usług, reklamy, statystyk. Koszystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że będą one umieszczane na Twoim urządzeniu końcowym. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia.
Zamknij

Arsenał


21 I 1921 urodził się Alfred Szklarski

21 I 1921 urodził się Alfred Szklarski

Twórczość Alfreda Szklarskiego jest przykładem tego, w jaki sposób pisarz może z sukcesem  wypełnić nakreślony przez siebie subtelny plan pedagogiczno-patriotyczny. Modele wychowawczo-patriotyczne zaproponowane przez niego, dziś, w dobie poszukiwania „patriotyzmu jutra” z pewnością nie zadziałają, kiedyś jednak musiały dysponować całkiem niezłą siłą, skoro książki były tłumaczone na język rosyjski, bułgarski, zostały wydane nawet systemem Brailleá i ukazały się w łącznym nakładzie, bagatela,  ponad 11 milionów egzemplarzy!

Niezwykłą popularność przyniósł mu  przygodowo-podróżniczy cykl książek o Tomku Wilmowskim na który składają się książki: „Tomek w krainie kangurów” - pierwsze wydanie 1957r. „Przygody Tomka na Czarnym Lądzie” - pierwsze wydanie 1958r. „Tomek na wojennej ścieżce” - pierwsze wydanie 1959r. „Tomek na tropach Yeti” - pierwsze wydanie 1961r. „Tajemnicza wyprawa Tomka” - pierwsze wydanie 1963r. „Tomek wśród łowców głów” - pierwsze wydanie 1965r., „Tomek u źródeł Amazonki” - pierwsze wydanie 1976r. „Tomek w Gran Chaco” - pierwsze wydanie 1987.

Bohater cyklu - Tomek Wilmowski, młody, kilkunastoletni, a później dwudziesto-kilku letni chłopak, zapalony myśliwy-amator i pasjonat, przemierza praktycznie cały świat, wędrując niekiedy samemu, a niekiedy wraz ojcem, bosmanem Nowickim, i innymi polskimi emigrantami,  jest żądny przygód i wiedzy, jest odważny, pełen  zapału do odkrywania, poznawania świata, jest patriotą, kocha swój kraj, ciekawy jest jednak kultur i zwyczajów innych narodów,  potępia przemoc i dyskryminację, broni słabszych. Jednym słowem - ideał młodego Polaka. Nawet Staś Tarkowski, postać pisana także z pedagogiczną intencją, mógłby się jeszcze kilku rzeczy od Tomka Wilkowskiego nauczyć.

Szklarski ma jedną cechę wspólną z Karolem Mayem, otóż  nigdy nie był w miejscach, w których jego bohater przeżywał swoje przygody. Dotyczy to także napisanej wespół z żoną trylogii indiańskiej „Złoto Gór Czarnych”  (I tom 1974, II tom 1977, III tom 1980).

To, z kolei, powieść przygodowa osadzona w realiach amerykańskiego pogranicza napisana z punktu widzenia Indian. Jej akcja  toczy się na przestrzeni stu lat, od przełomu wieków XVIII i XIX aż po rok 1890. Większa jej część oparta jest na prawdziwych wydarzeniach z udziałem żyjących niegdyś postaci.
Gdzie tu patriotyzm? Otóż Szklarski uważał, że dzieje Polski i Indian amerykańskich były bardzo sobie bliskie. W czasach PRL-u , pisarzowi związanemu w czasie wojny ze środowiskiem Armii Krajowej trudno było napisać bez przekłamań realistyczną powieść  o niepodległościowych zmaganiach Polaków, napisał więc książkę, w której tę historię wyczytać można z opowieści o  dramatycznej historii uciskanego narodu indiańskiego, którego bujna i egzotyczna kultura przetrwała tylko dzięki odwadze ludzi.
Książka „Złoto Gór Czarnych” ukazywać miała,  jak można czerpać dumę z tradycji, historii, kultury i religii, kultywując je mimo niepomyślnych historycznych wiatrów.
Do napisania trylogii indiańskiej Państwo Szklarscy przygotowali się znakomicie; pracę poprzedzili  studiami nad egzotyczną i  różnorodną kulturą indiańską, szczególnie nad ich historią.

Warto przypomnieć także, że w 1963 roku pisarz opublikował książkę, która śmiało mogła konkurować z niektórymi ówczesnymi produkcjami Stanisława Lema. Książka nazywa się  "Sobowtór profesora Rawy", jej akcja umiejscowiona jest w realiach powojennych Katowic, fabuła zaś dotyczy …cybernetycznego wynalazku – robota, tytułowego sobowtóra profesora.
Jeszcze dziś na forach, na których uwagami o literaturze wymieniają się miłośnicy sf, spotkać można ciepłe słowa pod adresem tej ksiązki, a zdarzają się i zachwyty.

Copyright by Arsenał 2022

code by Software house Cogitech