Słownik psychoanalizy

Francuscy badacze psychoanalityk Jean Laplanche (1924–2012) i filozof Jean-Bertrand Pontalis (1924–2013) stworzyli w latach sześćdziesiątych XX wieku ten słownik, który okazał się wielkim sukcesem: sprzedano go we Francji ponad dwieście tysięcy egzemplarzy, przetłumaczono na kilkanaście języków. Około trzystu obszernie objaśnionych haseł oddaje konceptualizację psychoanalizy głęboko przemyślaną i syntetycznie ujętą. Hasła przedstawiają genezę i ewolucję poszczególnych pojęć u twórcy psychoanalizy, Sigmunda Freuda (1856–1939), i jego kontynuatorów. Dzieło Laplanche’a i Pontalisa można z powodzeniem nazwać autorskim, pisanym z określonej perspektywy, w atmosferze rzuconego w latach pięćdziesiątych przez Jacques’a Lacana hasła „z powrotem do Freuda”. Nie jest to słownik w ścisłym sensie ani encyklopedia, lecz raczej zbiór mini-esejów podejmujących także dyskusję z omawianym konceptem, pokazujących jego zalety i słabości. Taki opis pojęć od strony ich historii, struktury i problematyki nie zastąpi lektury źródłowych tekstów psychoanalizy, lecz może posłużyć za intelektualną mapę, która ułatwi poruszanie się po – wiadomo, kontrowersyjnym i grząskim – terytorium psychoanalizy. Szerokie podejście do haseł – i historyczne, i krytyczne – sprawi, że to kompendium pomoże zarówno początkującym, jak i zaawansowanym czytelnikom w poznawaniu „tajników” psychoanalizy – mimo wszystko jakże intrygującego zjawiska wśród nauk i praktyk współczesnego świata.