W przygotowaniu do stulecia urodzin Zbigniewa Herberta został opracowany zbiór szkiców poświęconych dwóm źródłom inspiracji jego poezji: filozofii oraz sztuce. Jednym z powodów do refleksji są koncepcje filozoficzne, z którymi Herbert zapoznał się w czasie studiów. Poeta napisał również wiele wierszy, których powstanie jest związane z zachwytem malarstwem czy rzeźbą. Ekfrazy te są pretekstem do rozważań egzystencjalnych i historiozoficznych. Inspiracje te są poddawane próbie, a ich wartość jest „opukiwana”, czy zachowała dawną nośność, żywotność, egzystencjalną aktualność.

Wykaz stosowanych skrótów dzieł Zbigniewa Herberta / 9
Paradoksy, historia recepcji i gwałtowne spory / 15

Filozofia

Apollo i Dionizos. Źródła mądrości poezji i filozofii / 53
Chrzest ziemi. Herbert, presokratycy i Nietzsche / 79
Podziw i spór. Herbert a rzymski stoicyzm / 99
Ból osobnego bytu. Mistyczna intuicja i złuda Mai / 129
Zmysły i metafory / 163
Niepewny sens dziejów w wierszu Dęby / 193
Opuszczone niebo, bo Bóg zszedł na ziemię. Obraz Boga i człowieka w poezji Zbigniewa Herberta / 217

Podróże i ekfrazy

Ekfrazy i interpretacje / 237
Złudna podróż na krawędzi nicości. Historyczne i kulturowe konteksty peregrynacji Zbigniewa Herberta / 241
Rzeczywistość – literatura – obraz. Dokumentacja świata rzeczywistego w twórczości literackiej / 261
„Patrzeć aż do zawrotu głowy”. Eseje, wiersze i sztuka kolażu / 273
Perfekcyjny grzesznik. Ekfraza i historyczny pesymizm w wierszu Epizod z Saint-Benoît / 297
Curatia Dionisia. Nowe epitafium dla rzymskiej matrony / 305

Nota edytorska / 337
Bibliografia / 341
Streszczenie / 353
Summary / 355
Nota o autorze / 357
Note about the Author / 359
Spis ilustracji / 361
Indeks osobowy / 365